Wycieczka nr 1996-18
-- 116 --
| data |
25.08.1996 |
| trasa |
Poznań - Stary Rynek - Cytadela - Ostrów Tumski - Jezioro Maltańskie - Rataje - Poznań |
| województwo/kraj |
wielkopolskie / Polska |
| km |
20 |
mapka
Cytadela Poznańska - jak nazwa wskazuje Cytadela Poznańska powstała jako obiekt o przeznaczeniu wojskowym. Jej budowa w latach 1829-34 była konsekwencją przekształcenia Poznania przez władze pruskie w twierdzę. W tym czasie powstał cały kompleks nowoczesnych jak na owe czasy fortyfikacji zwanych później "nowopruskimi". W ich skład wchodzą dwa forty i sześć bastionów.
W latach 1876-98 powstało kolejnych 18 fortów , tworzących pierścieniowy system obronny. W 1945 Cytadela była ostatnim ośrodkiem oporu niemieckiego w czasie walk o wyzwolenie Poznania. W wyniku działań wojennych zniszczeniu uległo większość budowli tworzących kompleks umocnień. W latach powojennych została prawie całkowicie rozebrana. Jej pierwotny wygląd w pełni uzasadniał miano najpotężniejszej (obok Koblencji) fortecy w państwie pruskim.
Nad dzisiejszym dworcem kolejowym Poznań Garbary wznosiła się ogromna, pięcioboczna reduta, o grubości murów osiągającej 2,5 metra. Ciąg całych umocnień, obejmujących obszar Wzgórza Winiarskiego miał długość ponad 3 kilometrów. Fort otoczony był suchą fosą o głębokości od 9 do 12 metrów. Dzisiaj na terenie Cytadeli znajduje się największy, blisko 93 ha. park.
Do niewątpliwych atrakcji tego miejsca można zaliczyć piękne rozarium, gdzie można znaleźć wiele gatunków róż i drzew. Nieopodal zbudowano w latach PRL amfiteatr. W połowie drogi między amfiteatrem a rozarium stoi 16 metrowy Dzwon Pokoju. W zachowanych budynkach schronu amunicji znajduje się Muzeum Wyzwolenia Poznania z niewielkim skansenem uzbrojenia (czołgi, samoloty, wozy bojowe) oraz Muzeum Armii "Poznań". Południowe stoki Cytadeli zajmują cmentarze wojskowe: Cmentarz Bohaterów Radzieckich, Cmentarz Bohaterów polskich, Brytyjski Cmentarz Garnizonowy, Kwatera Lotników Poznańskich oraz pomnik 7. Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich.
|
|
|
|
Muzeum Cytadela - Poznań
|
Muzeum Cytadela - Poznań
|
Z tyłu Dzwon Pokoju - Cytadela Poznańska
|
|
|
|
Muzeum Armii Poznań - Cytadela Poznańska
|
Cytadela Poznańska - schody główne
|
Poznań - kościół katedralny pw. św. Piotra i Pawła z pozostałościami kamiennej bazyliki przedromańskiej.
Gotycki kościół, wzniesiony w miejscu najstarszej polskiej świątyni.
W 968 r. biskup Jordan został pierwszym biskupem polskim misyjnym z siedzibą w Poznaniu. Tu wkrótce rozpoczęto budowę katedry, zapewne najstarszej polskiej świątyni katolickiej - kamiennej bazyliki o trzech nawach. Uległa ona zniszczeniu podczas najazdu czeskiego księcia Brzetysława (1038), zdewastowano wówczas także grobowce Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Druga wzniesiona przez Kazimierza I Odnowiciela świątynia została zastąpiona w XIII w. przez nową, już gotycką, ufundowaną przez biskupa Boguchwała, a ukończoną za Kazimierza III Wielkiego. Trzecia katedra poznańska to trójnawowa bazylika z ambitem (oświetlonym poprzez trzy charakterystyczne wieżyczki-latarnie) wokół prezbiterium. Fasadę ujęto w dwie wysokie wieże. Do naw bocznych i ambitu w ciągu wieków dostawiono liczne kaplice grobowe biskupów (Benedykta Izbieńskiego z pomnikiem dłuta Jana Michałowicza z Urzędowa, 1560) i wielkopolskich rodów magnackich (Górków, 1578). Zawalenie się jednej z wież zniszczyło grobowiec Chrobrego.
W początkach XIX w. katedra została gruntownie odrestaurowana, sprowadzono ze skasowanego konwentu cysterskiego w Paradyżu obrazy Krzysztofa Boguszewskiego. Ze środków hrabiego Edwarda Raczyńskiego wzniesiono od wschodu na osi prezbiterium nową kaplicę grobową Mieszka I i Chrobrego, zwaną od tej pory Złotą. Utrzymana jest bowiem w tej kolorystyce, nawiązując do sztuki bizantyńskiej - ten styl bowiem, zaproponowany przez warszawskiego architekta Franciszka Marie Lanciego, uważano wówczas za najbardziej odpowiadający epoce pierwszych Piastów. Posągi monarchów wykonał niemiecki rzeźbiarz Christian Rauch. Roboty przy Złotej Kaplicy ukończono w 1837 r.
Dewastacje niemieckie z lat okupacji i walki o Poznań w 1945 r. spowodowały duże zniszczenia w katedrze. Po wojnie przywrócono gotycki wygląd fasady, a do wnętrza sprowadzono zabytki z innych świątyń śląska i Wielkopolski.
|
|
|
|
W oddali Poznańska Katedra
|
Poznańska Katedra
|
Poznańska Katedra
|
|
 "Muzeum Cytadela - Poznań")
 "Muzeum Cytadela - Poznań")
 "Z tyłu Dzwon Pokoju - Cytadela Poznańska")
 "Muzeum Armii Poznań - Cytadela Poznańska")
 "Cytadela Poznańska - schody główne")
 "W oddali Poznańska Katedra")
 "Poznańska Katedra")
 "Poznańska Katedra")